بررسی جشنواره های فیلم داخلی

جشنواره‌های میان رده بسیاری که در این سال ها از سوی سازمانهای دولتی و غیردولتی برگزار می‌شد به خاطر اوضاع اقتصادی و بودجه‌های پایین بسیاری از سازمانها، منحل یا متوقف شدند. در اینجا لیستی از ۱۴ جشنواره‌ی فیلم فعال و دایر در سال ۱۳۹۷  را که از سوی سازمان امور سینمایی و سمعی و بصری اعلام شده است را ذکر خواهیم کرد.

• جشنواره بین المللی چهلچراغ / فیلم کوتاه، مستند و داستانی – فروردین

آن چه موضوع این رویداد انتخاب شده است عبارت است از امام حسین (ع). و مقصود فرهنگ حسینی و فرهنگ عاشورایی است.

• جشنواره بین‌المللی فیلم فجر/ فیلم‌های بلند، داستانی و مستند

این جشنواره مهمترین جشنواره سینمایی ایران قلمداد می شود. و از سال ۱۳۶۱ تا به امروز، معمولاً بهمن ماه هر سال در تهران برگزار می‌شود. بخش بین المللی جشنواره فیلم فجر از دوره قبل جداگانه در ماه اردیبهشت برپا میشود.

بخش های جشنواره :

۱) سودای سیمرغ

برای افزایش کیفی تولیدات سینمای داخلی و حمایت از فیلمسازان، این بخش برگزار میشود.

تیم داوری شامل سینما گران و صاحب‌ نظران فرهنگی و هنری است.

جوایز:

• سیمرغ زرین بهترین فیلم (با نگاه ملی)
• سیمرغ بلورین بهترین فیلم
• بهترین کارگردانی
• بهترین فیلمنامه
• بهترین بازیگرِ نقش اول زن
• بهترین بازیگرِ نقش اول مرد
• بهترین بازیگرِ نقشِ مکملِ زن
• بهترین بازیگرِ نقشِ مکملِ مرد
• بهترین فیلمبرداری
• بهترین تدوین
• بهترین موسیقیِ متن
• بهترین صدا
• بهترین طراحیِ صحنه و لباس
• بهترین چهره‌پردازی
• بهترین جلوه‌هایِ ویژه میدانی و جلوه های بصری‌
• جایزه‌یِ ویژه‌یِ هیات داوران

۲) نگاه نو (مسابقه فیلم‌های اول)

• معرفی فیلمسازان جوان و حمایت از آثار آن‌ها
• سیمرغ بلورین بهترین فیلم
• بهترین کارگردانی
• جایزه ویژه هیات داوران

۳) سینما حقیقت (مسابقه آثار مستند بلند)

• سیمرغ بلورین بهترین فیلم
• بهترین کارگردانی
• جایزه ویژه داوران به بهترین دستاورد فنی یا هنری

۴) فیلم برگزیده‌ی تماشاگران

سیمرغ بلورین این جایزه با رای تماشاگران به محبوب‌ترین فیلم سینمایی بلند ایرانی (سودای سیمرغ) تعلق میگیرد.

۵) بخش هنر و تجربه

حمایت از فیلمهای هنری و تجربی در این بخش انجام می شود. و داوران ۲ اثر پذیرفته شده را مورد تقدیر قرار می دهند.

۶) بخش مسابقه اطلاع‌ رسانی و تبلیغات

ارتقاء کیفی تبلیغات و اطلاع رسانی و قدرانی از نقش آفرینان این عرصه، به بهترین های این بخش جوایز زیر اهدا میشود:

• بهترین عکس فیلم
• بهترین طراحی پوستر
• بهترین تیزر و آگهی ( آنونس)

• جشنواره منطقه ای ژیار / فیلم کوتاه و عکس – اردیبهشت

با هدف رواج ماهیت فرهنگی و بومی منطقه، جشنواره ژیار برگزار می‌شود. این جشنواره با حضور استان‌های کردستان، کرمانشاه، ایلام، لرستان، آذربایجان غربی، همدان و چهارمحال و بختیاری به فعالیت های فرهنگی و هنری خود در عرصه فیلم و عکس ادامه می دهد.

• جشنواره خلق ایده / کارگاه ایده پردازی و فیلمنامه نویسی – خرداد

نخستین دوره این جشنواره امسال برگزار شده است. و بستری مناسب  برای نویسندگان و ایده‌پردازان به وجود آورده است. تا در مسیری مشخص، خلاقیت و استعداد خود را به نمایش بگذارند. در این مسیر دست اندرکاران سینمای حرفه‌ای نیز نویسندگان و ایده پردازان را همراهی می کنند.

در جشنواره خلق ایده، شرکت کنندگان فرصت دارند تا به شکل گروهی و با همراهی استادهای فیلمنامه‌نویسی، روی ایده‌های خود کار کنند و  طرحی ۴ صفحه‌ای را برای نگارش فیلمنامه‌ی سینمایی آماده کنند.

شرکت کنندگان با طرح های آماده شده ی خود در رقابتی آموزشی قرار میگیرند،  و طرح ها برای داوری داوران ارائه میشوند.

اهداف «رویداد خلق ایده»

1. تقویت سینما با ترقی ایده‌های سینمایی و با تکیه به کار گروهی
2. ایده‌پردازی و بکارگیری از مشاوره اساتید
3. وجود بستری مناسب برای حصول تجربه، افزایش آگاهی، شناسایی افراد خلاق و مستعد
4. خلق امید بین افراد مستعد، رواج کار گروهی، بازاریابی و اراِئه ایده و طرح به تهیه‌کنندگان، کارگردانان و مسئولان سینمایی
5. آشنایی با مدیران و صاحب نظران سینما.

• جشنواره ملی رضوی / پویانمایی، فیلم کوتاه، مستند و داستانی – مرداد

• جشن دنیای تصویر تندیس حافظ / بخش سینمایی، بخش تلویزیونی – مرداد

جشن دنیای تصویر یا جشن حافظ نام جشنواره‌ای در زمینه تولیدات سینمایی و تلویزیونی است. این جشن هر ساله از سوی علی معلم، مدیر مسئول و سردبیر مجله سینمایی دنیای تصویر در ایران برگزار می‌شد. اولین دوره جشن دنیای تصویر در سال ۱۳۷۶ برگزار شد. داوران این مراسم ترکیبی نه نفره از نویسندگان و منتقدان سینمایی هستند. در کنار جوایز، معمولا از  چهره ای تلویزیونی هم تقدیر می شود. همه ی فیلم‌های سینمایی ایرانی اکران شده در سینماها و مجموعه‌های داستانی تلویزیونی و ویدئویی پنج شبکه صدا و سیما به انضمام شبکه نمایش خانگی در طول سال، داوری خواهند شد. تندیس حافظ نام جایه این جشنواره است.

بخش‌هایی که در این جشن داوری می شوند:

بخش سینمایی:

• تندیس حافظ بهترین فیلم
• بهترین کارگردانی
• بهترین فیلمنامه‌نویس
• بهترین فیلمبرداری
• بهترین موسیقی متن
• بهترین دستاورد فنی یا هنری در زمینه‌های تدوین، صدا، طراحی صحنه و لباس و چهره پردازی
• بهترین بازیگران مرد – ۲ جایزه اول و دوم
• بهترین بازیگران زن – ۲ جایزه اول و دوم
• جایزه ویژه هیئت داوران
• یک عمر فعالیت هنری
• فعالیت پربار در بخش ادبیات سینمایی
• تندیس ویژه علی معلم
• جایزه نشان عباس کیارستمی

بخش تلویزیونی:

• تندیس حافظ بهترین مجموعه تلویزیونی
• بهترین کارگردانی مجموعه تلویزیونی
• بهترین فیلمنامه مجموعه تلویزیونی
• بهترین بازیگر مرد درام تلویزیونی
• بهترین بازیگر مرد کمدی تلویزیونی
• بهترین بازیگر زن درام تلویزیونی
• بهترین بازیگر زن کمدی تلویزیونی
• بهترین چهره تلویزیونی
• بهترین ترانه تیتراژ
• بهترین مستند

• جشنواره بین المللی فیلم کودک و نوجوان / فیلمهای بلند، پویا نمایی و داستانی

فیلم های کودکان و نوجوانان در جشنواره فیلم کودک مورد داروی قرار می گیرند. جشنواره بین المللی فیلم کودک و نوجوان از سال ۱۳۶۱ تا سال ۱۳۹۳ در ۲۸ دوره برگزار شده‌ است.

توجه فراوان به داوران کودک و نوجوان از ویژگی های این جشنواره است. این جشنواره در دو بخش داخلی و بین‌المللی بر پا می‌شود. فیلم‌های سینمایی در بخش داخلی قرار می گیرند و فیلم‌های انیمیشن در بخش بین‌المللی داوری خواهند شد.

بخش‌های جشنواره:

مسابقه سینمای بین الملل

• فیلم های سینمایی (زنده و پویانمایی)
• فیلم های کوتاه داستانی (زنده و پویانمایی)

مسابقه سینمای ایران

• فیلمهای سینمایی
• فیلمهای بلند داستانی
• فیلمهای کوتاه داستانی
• فیلمهای پویانمایی (سینمایی و کوتاه)

• جشنواره ملی روستایی و عشایری / فیلمنامه، فیلم کوتاه، مستند و داستانی – شهریور

این جشنواره با هدف توسعه و تثبیت جایگاه عشایر و روستائیان برگزار می‌شود. مانند تولید و اشتغال، گردشگری، اقتصاد و توسعه پایدار مناطق روستایی و عشایری.  و نقش آئین‌ها و رسم و رسوم های بومی روستائی و عشایری آن‌ها در توجه قرار می گیرد.

• جشنواره ملی چابهار / فیلم کوتاه – شهریور

متاسفانه با وجود برگزاری این جشنواره در شهریور امسال، اطلاع رسانی دقیق و جامعی انجام نشده است.

• جشنواره بین الملی فیلم کوتاه تهران / فیلم کوتاه، مستند و داستانی – آبان

یکی از معتبرترین جشنواره‌های فیلم کوتاه در جهان و خاورمیانه، جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم کوتاه تهران است. انجمن سینمای جوان برگزارکننده ی این جشنواره است. و تا به امروز دوره ی سی و سوم این جشنواره برگزار شده است.

تاریخچه جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران:

از سال ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۳ جشنواره‌های فیلم کوتاه با نام «بخش ۸ و ۱۶ م. م» در جشنواره فیلم فجر برگزار می شدند.

در سال ۱۳۶۵ با رشد «انجمن سینمای جوانان ایران» به طور رسمی انجمن برگزاری این جشنواره را در دست گرفت. و نام  جشنواره «سینمای جوان» را به خود گرفت. دوره ی ششم جشنواره سینمای جوان در فروردین ۱۳۶۷ در دو بخش فیلم و عکس برگزار شد. همزمان با سیزدهمین جشنواره سراسری سینمای جوان و در سال ۱۳۷۵ ، در رده ی جشنواره های بین المللی قرار گرفت.

بخش فیلمنامه، در سال ۱۳۷۶ به جشنواره اضافه شد. و در نهایت در شانزدهمین دوره ی جشنواره اختصاصاً به فیلم پرداخته شد.

از سال ۱۳۸۲  و با وجود جشنواره‌های استانی و منطقه‌ای در سینما جوان و اعتبار جهانی آن، نام جشنواره به «جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران» تغییر پیدا کرد.

اهداف جشنواره:

• تثبیت جایگاه فیلم کوتاه بعنوان جریانی مستقل و اندیشمند در سینمای کشور
• شناسایی و معرفی استعدادهای سینمایی
• بروز رسانی دانش و مهارت های سینمایی
• تقویت چرخه اقتصادی فیلم کوتاه با ایجاد زمینه‌های بازاریابی داخلی و خارجی
• تلاش برای گسترش و جذب مخاطبان فیلم کوتاه

بخش‌های‌ جشنواره:

این جشنواره در دو بخش سینمای ایران و سینمای بین‌الملل برپا می‌شود.

۱-سینمای ایران:

1. بخش مسابقه
2. بخش ویژه
3. مسابقه سینمای ایران

جوایز مسابقه‌ی سینمای ایران:

• جایزه بهترین فیلم در بخش سینمای ایران
• جایزه ویژه هیأت داوران در بخش فیلم‌های داستانی
• بهترین کارگردانی در بخش فیلم داستانی
• بهترین کارگردانی در بخش فیلم تجربی
• بهترین کارگردانی در بخش فیلم مستند
• بهترین کارگردانی در بخش فیلم پویانمایی
• بهترین فیلمنامه
• بهترین صدای فیلم (صدابرداری یا صداگذاری)
• بهترین تدوین
• بهترین فیلمبرداری
• بهترین فیلم از دید تماشاگران

بخش ویژه:

الف: « سینما و کتاب»

قتباس از یک کتاب و یا کتاب و کتاب‌خوانی می‌تواند موضوع این بخش باشد.

جوایز:

• دیپلم افتخار بهترین فیلم
• فیلم دوم
• فیلم سوم

ب: « فرهنگ بومی و هویت ملی»

فرهنگ بومی اقوام مختلف محوریت اصلی این بخش است. و به زندگی تجربی فیلم‌سازان، هویت ایرانی اسلامی و تقویت اندیشه وطن دوستی از نگاه فیلم‌سازان جوان توجه دارد.

جوایز:

دیپلم افتخار بهترین فیلم از نگاه «فرهنگ بومی»

بهترین فیلم از نگاه «هویت ملی»

ج: « انقلاب اسلامی، آرمان‌ها و دستاوردهای آن»:

مضامین انقلابی، و ارزش‌های انقلابی مطرح شده در فیلم ها در این بخش برسی می شوند.

جوایز:

جایزه بهترین فیلم از نگاه «انقلاب اسلامی، آرمان‌ها و دستاوردهای آن»

۲-سینمای بین‌الملل

با محوریت ارزشهای انسانی و جامعه در بخش های «سینمای بین الملل» و «ویدیوآرت» برگزار می‌‌شود:

مسابقه بین‌الملل

فیلم‌های داستانی، مستند، پویانمایی و تجربی در این بخش داوری می شوند.

ویدئوآرت

تفکر خلاق با استفاده از تکنولوژی‌های تازه سینمایی موضوع این بخش از منظر سینمایی خواهد بود.

• جوایز مسابقه بین‌الملل
• جایزه بزرگ بخش بین‌الملل
• برترین فیلم داستانی
• برترین فیلم مستند
• برترین فیلم پویانمایی
• برترین فیلم تجربی
• بهترین ویدئوآرت

• جشنواره بین المللی فیلم رشد / فیلم بلند و کوتاه، مستند، داستانی، علمی و آموزشی، پویانمایی

می توان گفت قدیمیترین جشنواره فیلم در ایران، جشنواره‌ی بین المللی فیلم‌های آموزشی رشد است. یک جشنواره‌ی تخصصی با مدیریت وزارت آموزش و پرورش و سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی. این جشنواره هرسال در ماه آبان برگزار می شود. و هدف آن شناسایی، انتخاب و معرفی فیلمهای برتر آموزشی و تربیتی است.

گروه‌های جشنواره بین المللی فیلم رشد :

۱- فیلمهای آموزشی کوتاه و بلند

۲- فیلمهای مستند کوتاه و بلند

۳- فیلمهای انیمیشن کوتاه و بلند

۴- فیلمهای تربیتی داستانی کوتاه، کودک و نوجوان

۵- فیلمهای تربیتی داستانی بلند کودک و نوجوان

۶- نماهنگ

درباره تاریخچه‌ی این جشنواره بین المللی فیلم رشد می توان گفت، در سال ۱۳۴۲ نخستین دوره جشنواره‌ی بین المللی فیلمهای آموزشی رشد برگزار شد. و کار خود را در تهران، در موزه هنرهای معاصر آغاز کرد. در ابتدا نام رسمی جشنواره «فستیوال بین المللی فیلمهای آموزنده» بود. اما از دوره ششم، برای نخستین بار در زبان فارسی از واژه «جشنواره» برای نامیدن این جشنواره استفاده شد. و به «جشنواره بین المللی فیلمهای آموزشی» تغییر نام پیدا کرد.

در دوره پانزدهم جشنواره، نام «جشنواره بین المللی فیلمهای آموزشی و تربیتی»، برای آن انتخاب شد. و از دوره بیستم  تا کنون نام جشنواره با عنوان «جشنواره بین المللی فیلمهای علمی، آموزشی و تربیتی رشد» مطرح شد .

می توان گفت از دوره سی و یکم تا کنون، به شکل ادواری، جشنواره فیلم رشد در ههه ی استان ها برگزار می‌شود.

نشان جشنواره بین المللی رشد:

در سال ۱۳۴۲، پیکرهای زیبا و کوچک با ۱۲۰۰ سال قدمت به عنوان تندیس و نماد جشنواره انتخاب شد. پیکرهایی با رنگهای طلایی، نقره ای، و برنزی با پایه های مرمری نتیجه ذوق هنرمندان ایرانی در آن زمان بود. این پیکره ها نمادی از ایران و تمدن ایرانی بود. و در چهارده دوره از آن به عنوان تندیس استفاده شد.

جوایز جشنواره پس از پیروزی انقلاب اسلامی تغییر کرد. و در سه رنگ طلایی، نقره ای و برنز همراه با گل لاله برگرفته از خون پاک شهدا انتخاب و به عنوان تندیس جشنواره بین المللی رشد قرار گرفت. در واقع کتاب نشانه تعلیم و تربیت و دو دست زیر آن بیانگر حمایت از آموزش، پرورش، علم و دانش است. پرفراژ فیلم هم نماد فیلم و فعالیت های اصلی جشنواره است.

• جشنواره بین المللی فیلم مستند ایران / فیلمهای بلند و کوتاه، مستند – آذر

جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» در آذر ماه و با شعار «حقیقت بهترین راهنماست» و از سوی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی سازمان امور سینمایی، در تهران برگزار می‌شود.

اصول و اهداف جشنواره شامل:

• بازنمایی تاریخ و فرهنگ جامعه‌ی ایرانی – اسلامی
• دفاع از هویت ملی، تقویت سینمای مستند ایران و توسعه‎ی پایدار
• آشنایی فیلمسازان کشور با تحولات تازه سینمای مستند جهان
• اهمیت اقتصادی سینمای مستند با تأکید بر رفع موانع تولید، توزیع و نمایش آثار در عرصه‌های داخلی و بین المللی

در سال ۱۳۸۶ اولین دوره این جشنواره برگزار شد. و خیلی زود به مهمترین جشنواره سینمای مستند ایران و خاورمیانه بدل شد.

بخش‌های رسمی جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت:

الف) مسابقه ملی

ب) مسابقه بین‌المللی

ج) جایزه شهید آوینی

د) بخش‌های ملی و بین‌المللی

ه) بازار فیلم مستند

و) کارگاه‌های تخصصی

• جشنواره فردوسی / فیلم کوتاه، مستند و داستانی – آذر

می توان گفت این جشنواره نخستین جشنواره ملی فیلم با محوریت شاهنامه, داستانهای شاهنامه, جشنهای ایرانی, نقالی و نقالان, پارسی زبانان و استادان زبان و ادب پارسی است. و نگاهی ویژه به این موضوع دارد. این جشنواره با بنیانگذاری و دبیری کوروش جوادی کار خود را شروع کرد. و هر دو سال یک بار از سوی باشگاه شاهنامه پژوهان, هفته نامه امرداد, باشگاه نقالان و انجمن شاهنامه پژوهی و شاهنامه خوانی دانشجویان (ایران) برگزار میشود .

جشنواره در شاخه های فیلم بلند, فیلم کوتاه, فیلم مستند, پویانمایی و فیلمنامه برگزار می شود. موضوعات جشنواره به قرار زیر هستند .

موضوعات جشنواره:

• شاهنامه
• داستانهای شاهنامه
• شاهنامه پژوهان
• نقالی و نقالان
• جشنهای ایرانی
• استادان زبان و ادب پارسی
• پارسی زبانان

جوایز :

• بهترین فیلم بلند تندیس ویژه جشنواره فیلم شاهنامه
• بهترین فیلم کوتاه
• بهترین فیلم مستند
• بهترین اثر پویانمایی
• بهترین فیلمنامه

از آنجایی که در هر لحظه امکان کنسل شدن، اطلاع رسانی نامناسب، تغییر تاریخ برگزاری و حتی پایین آمدن سایت جشنواره! و همچنین جا ماندن شما از این جشنواره ها وجود دارد، نا امید نباشید، اگر قرار باشد جشنواره برگزار شود، آن را حتما پیدا خواهید کرد.

 

نویسنده : شهین غمگسار

 

Association of Iranian documentary Producer, Cameraman, Documentary Film, Documentary Filmmaker, Film Director, Film Editor, Majid Yazdani, majidyazdani, Majid_Yazdani, انجمن تهیه کنندگان سینمای مستند ایران, تدوینگر, تصویربردار, تصویربرداری مستند, جشن دنیای تصویر تندیس حافظ, جشنواره بین المللی فیلم رشد, جشنواره بین المللی فیلم مستند ایران,جشنواره بین المللی فیلم کودک و نوجوان, جشنواره بین المللی چهلچراغ, جشنواره بین الملی فیلم کوتاه تهران, جشنواره بین‌المللی فیلم فجر, جشنواره خلق ایده, جشنواره فردوسی, جشنواره فیلم فجر, جشنواره ملی رضوی, جشنواره ملی روستایی و عشایری, جشنواره ملی چابهار, جشنواره منطقه ای ژیار, جشنواره های فیلم داخلی, خانه سینما, سی و هفتیمن جشنواره فیلم فجر, سیمرغ بلورین, فیلم مستند, فیلمساز, فیلمساز مستند, مجید یزدانی, مجید_یزدانی, مستند ساز, کارگردان فیلم مسنتد, کارگردان مستند, کارگردانی مستند